خبرهای اقتصادی و سیاسی
کارشناس امور بیابان اداره کل منابع طبیعی استان اصفهان گفت: بستر خشک زایندهرود، تالاب گاوخونی و اراضی کشاورزی بایر اصفهان به منبع ریزگرد و کانون گرد و خاک تبدیل شدهاند.
اعظم محمدی روز یکشنبه در گفت و گو با ایرنا افزود: کانونهای فعال گرد و غبار بیشتر در شمال، شمال شرق و شرق اصفهان مستقر است اما در سالهای اخیر با توجه به خشک شدن بستر زایندهرود، ذرات خاک این رودخانه نیز نسبت به وزش باد حساستر شدهاند.
وی تصریح کرد: شرایط در بستر خشک زایندهرود به گونهای است که حتی با وزش بادی که قدرت فرسایندگی کمتری دارد، خیزش گرد و خاک از سطح زمین شدت میگیرد.
محمدی گفت: اراضی کشاورزی بایر شده نیز بیشتر در شرق اصفهان، حاشیه زایندهرود و تالاب گاوخونی قرار دارد.
وی با بیان اینکه این اراضی کشاورزی مالک شخصی دارد و متولی تالاب گاوخونی نیز سازمان حفاظت محیط زیست است، اضافه کرد: بحث تالاب و زمینهای کشاورزی از حیطه اختیارات منابع طبیعی خارج است.
این کارشناس امور بیابان اداره کل منابع طبیعی استان اصفهان ادامه داد: با این وجود بهطور مرتب از طریق مدیریت بحران استانداری اصفهان پیگیری لازم برای ساماندهی این مناطق صورت گرفته است.
محمدی یادآور شد: بخشی از اراضی ملی استان در سگزی، فساران، نایین، انارک و قسمت شمال شرقی اصفهان، کانونهای گرد و غبار بحرانی و فعال است و هر سال بر حسب اعتبارات تخصیص یافته برای مقابله با بیابانزایی در این مناطق اقدام میشود.
وی، خاطرنشان کرد: طبق برنامه هفتم توسعه مشخص است که برای چه مناطقی باید اقدامات مورد نیاز با هدف کاهش خیزش گرد و خاک اجرا شود.
این کارشناس با بیان اینکه اقدامات مرتبط با کاهش فعالیت کانونهای گرد و غبار طبق برنامه هفتم توسعه در ۱۴ شهرستان استان اصفهان اجرا میشود، گفت: کاهش ۲۰ درصدی وسعت کانونهای بحران گرد و غبار از اهداف این برنامه است.
محمدی، برخی از این شهرستانها را خور و بیابانک، نایین، اردستان، آران و بیدگل، برخوار، اصفهان، جرقویه، کوهپایه، هرند و گلپایگان عنوان و تصریح کرد: دشت شمال گلپایگان نیز اخیرا بهدلیل خشک شدن تالاب شور و یکسری اراضی آن به کانون گرد و غبار تبدیل شده است.
به گفته وی، برخی کانونهای گرد و غبار خارج از محدودههای حوزه بیابان قرار دارد بهعنوان مثال، یک سری کانونهای گرد و غبار در سمیرم و غرب استان نیز شناسایی شده و از لحاظ مراتع و آبخیزداری در حال پیگیری است تا برنامههای لازم در آنها اجرا شود.
محمدی، برخی از برنامههای کاهش وسعت کانونهای بحرانی گرد و غبار را نهالکاری، مدیریت روانآبها و احداث بادشکنهای زنده و غیر زنده خواند و اضافه کرد: لازم است اعتبارات مورد نیاز برای اجرای این برنامه ها، افزایش یابد زیرا بودجه فعلی پاسخگوی برنامهریزیها نیست.
این کارشناس امور بیابان اداره کل منابع طبیعی اصفهان تصریح کرد: وسعت کانونهای فرسایش بادی استان حدود یک میلیون و ۵۰۵ هزار هکتار است و تلاش می شود که طبق برنامه، قسمتهای فعالتر و آسیبزاتر در اولویت قرار گیرد.
به گزارش ایرنا، زایندهرود به طول بیش از ۴۰۰ کیلومتر در دهههای اخیر بدلیل برداشتهای غیرقانونی، بارگذاریهای خارج از توان این رودخانه در زمینه کشاورزی و صنعت، انتقال آب به حوضههای دیگر و تراکم جمعیت به یک رودخانه با جریان دورهای تبدیل شده است؛ تالاب گاوخونی در پاییندست و پایاب زایندهرود نیز در زمان حاضر با خشکی ۹۸ درصد مواجه است.
![صادق خلخالی: به هویدا گفتم برو توالت را پاک کن!/ اگر امام بگوید یک گلوله در مغز خودت خالی کن، خدا میداند لحظهای درنگ نمیکنم](https://c1.titrebartar.com/images/nwsr/1403/cat386/04/11/vO1719860402.jpg)
اگر امام به بنده هر امری بفرمایند، حتی اگر بگویند یک گلوله به مغز خودت خالی کن، خدا میداند لحظهای درنگ نمیکنم چون ایمان دارم به ایشان، آن هم ایمان مطلق./ ما که آنجا هتلی باز کرده بودیم و تنها به آقایان گفتیم اقلا توی این هتلی که برایتان درست کردهایم بشقاب و ظرف و ظروفتان را لااقل خودتان بشویید...
به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، در تیرماه ۱۳۵۸، باقر عالیخانی خبرنگار مجلهی «فردوسی» به سراغ صادق خلخالی حاکم شرع دادگاههای انقلاب رفت و دربارهی مسائل مختلف از جمله اعدام سران رژیم گذشته با وی به گفتوگویی مفصل پرداخت. بخشهایی از این گفتوگو را به نقل از مجلهی فردوسی شمارههای ۳۳ و ۳۴ (۵ تیر و ۱۲ تیر ۵۸) در پی میخوانید:
در مورد مسائل ملی قاطعانه عمل خواهید کرد و گذشت هم نخواهید کرد؟
تا حالا که دیدهاید اینطوری بوده، حالا بعد از مدتی شاید مثلا لازم باشد که بنده در هیچ کای دخالت نکنم. من آدم آزادهای هستم که لحظهای نمیتوانم جایی بند بشوم. حتی در تبعید هم که بودم چون کاری نمیتوانستم بکنم حداقل تا میتوانستم پیادهروی میکردم. تمام دهات انارک مرا میشناختند. اما حالا دارم میبینم که آزادی از من سلب شده و بنده ناچارم همیشه با پاسدار فرضا زندگی کنم... خیلی دلم میخواهد پیاده راه بروم، خب دیگر نمیتوانم... آقاجان واقعیت اینه، بهار کارمان را کردهایم حالا دیگر خزانش است. البته اگر امام به بنده هر امری بفرمایند، حتی اگر بگویند یک گلوله به مغز خودت خالی کن، خدا میداند لحظهای درنگ نمیکنم چون ایمان دارم به ایشان، آن هم ایمان مطلق. چرا؟ لابد مسائل اسلام اقتضا میکند و ما هم که همیشه ماندنی نیستیم. من از آن چیزی که همیشه نفرت داشته و دارم این است که مردی در رختخواب بمیرد؛ دکتر بیاید، سرم بزند، دوا بدهد و من میدانم که عاقبت مرا میکشند. این مسئلهی من است. من اما خدمتم را به اسلام و مملکت کردهام. من آن شبی که این «ریاضی» ناجنس را محاکمه میکردم فهمیدم که عصرها برای تفریح میرفته به زندان اوین و شکنجه دادن جوانها را تماشا میکرده است. این تفریح این آقای رئیس مجلس بود! آخه اسم این را چی باید گذاشت؟ یک آدم که سادیسم دارد؟ یا چی آخر؟ ما گرفتار اینجو آدمها بودیم و خدا میداند آن شبی که اینها را کشتیم دلم خنک شد.
دیر به فکر غلط کردن افتادی
که اینطور موانع را از سر راه ملت برداشتید؟
آهان... بله... به خدا من چه احساس راحتی میکردم که آن یازده دوازده نفر که همین ریاضی و علامه وحیدی و روحانی و دیگران بودند، من چطور دلم خنک شد... اتفاقا همان شب وقتی حساب اینها را رسیدم «هانی الحسن» به من تلفن کرد و گفت: «خلخالی! با این عمل انقلابی خط اسرائیل و آمریکا را در ایران به هم زدی.»
اما اینجا سوالی برای من مطرح است که آیا آدم ۹۲ سالهای مثل علامه وحیدی را هم شرعا میتوان اعدام کرد، که شما کردید؟
بَه، خدا پدرت را بیامرزه، این مرد ۹۲ ساله نمیدانی چکار میکرد! مارکسیست اسلامی را او توی دهان شاه انداخت بعد هم برای ساواک عضوگیری میکرد. آشیخ حسین را او عضو ساواک کرده بود.
ممکن است بفرمایید آشیخ حسین کیست؟
آشیخ حسین کاشی دیگر، که در سپسالار بود. پروندهاش دست ماست و الان هم زندانی است.
یعنی آقای علامه وحیدی نفرگیری میکرد برای ساواک؟
شما میدانید سالها با این عنوان چقدر جوانها را به میدان تیر فرستادند. البته وقتی از او پرسیم: «چرا این عمل را کردی؟» گفت: «غلط کردم.» گفتم: «البته غلط کردی ولی حالا دیگر خیلی دیر است» یعنی دیر به فکر غلط کردن افتادی!
برو توالت پاک کن!
ولی در مورد هویدا که اگر مدتی زنده میماند، میتوانست... یعنی میشد از او مطالب زیادی بیرون کشید، درست بود که به این سرعت از بین برود؟
آقا مسئلهی اعتراف کشیدن باید لزوما با شکنجه باشد و اینطور حرفها، ما که آنجا هتلی باز کرده بودیم و تنها به آقایان گفتیم اقلا توی این هتلی که برایتان درست کردهایم بشقاب و ظرف و ظروفتان را لااقل خودتان بشویید... آقای هویدا میآید به من میگوید این مستراح بو میدهد، کثیف است. به ایشان گفتم اگر کثیف است من که (...) کثیف نکردهام، خودت کردهای، خودت هم پاک کن.
البته این مطالب را واقعا مردم میدانند.
اصلا با جوانهای ما چیچی کردند، دخترهای مردم را میبردند آن پشت و به آنها تجاوز میکردند یعنی میگفتند ملاقات حضوری میخواهیم به شما بدهیم و بعد به خواهر و مادر مردم تجاوز میکردند. بله، یکی آنجا دلم خنک شد، یکی هم آنجا که بیستویک نفر بود؟ چقدر بود؟ آن آدمشکارکنهای توی خیابانها را...
در حال حاضر مردم دچار نوعی اضطراب با خوف و احساس عدم ایمنی شدهاند و تا آنجا که به کرات شنیدهایم، یا دیدهایم که در صدد ترک کشور هستند و آنهایی هم که ماندهاند یا بیتفاوتی دارند نشان میدهند یا خودشان را حتیالمقدور از مسائل کنار میکشند و احتمالا مخفی میکنند، برای این مسئله حضرتعالی چه چارهای پیشنهاد میفرمایید؟
آخر من نمیدانم مردم نسبت به چه مسئلهای بیتفاوت هستند و از چه چیزی خودشان را پنهان میکنند.
عرض کردم که میترسند!
آخر از چه چیزی میترسند؟
حقیقت را باید به شما بگویم؛ از همین کشتارها... درگیریها... ترورها و دستآخر آن قولی که قرار است به مردم دربارهی عفو داده شود و مرتبا به تاخیر میانجامد، همهی آنها...
آخر عفو عمومی را با کی قرار گذاشتهاند؟
والله به کرات دولت آقای بازرگان این وعده را به طرق مختلف به مردم دادهاند. آیا به نظر شما تا کی مردم باید انتظار بکشند؟
راستش من خودم هم با امام صحبت کردهام، البته وقتی نتیجهی آن فتنهها و اختلافها و اضطرابها نخوابد من به نظرم، امام اولین کسی است که نصیبش را نسبت به عفو مجرمین خواهند فرمود چراکه ایشان هم معتقدند در عفو لذتی است که در انتقام نیست.
ما باید آنقدر شهامت داشته باشیم که آنهایی را که دربارهی ما بدی کردهاند و یا به این آب و خاک خیانتی کردهاند که ما بفهمیم، حالا صدوهشتاد درجه برگشتهاند، و یا مزاحم انقلاب ما نیستند آنها را مسلما مورد عفو قرار خواهیم داد و چه لزومی دارد خونشان را بریزیم؟ البته خونریزی تا اندازهای درست است، وگرنه نباید، و نمیشود تا ابد ادامه پیدا کند.
ملاحظه بفرمایید، امروز به خاطر همین مسائل گروه بسیاری از مدیران ما که میتوانند فرضا در کارهای صنعتی و اقتصادی کشور واقعا مفید باشند از اینجا رفتهاند و میگویند برای بازگشت تامین ندارند.
در این مورد انشاءالله راهحلهایی پیدا خواهد شد...
![توفان گردوخاک در راه اصفهان/ هواشناسی هشدار داد توفان گردوخاک در راه اصفهان/ هواشناسی هشدار داد](https://media.mehrnews.com/d/2023/10/04/3/4685855.jpg?ts=1696434648138)
رییس مرکز پیشبینی و مخاطرات جوی اداره کل هواشناسی استان اصفهان از اوج گیری فعالیت سامانه ناپایدار و وقوع توفان و گردوخاک تا روز جمعه یکم تیرماه خبرداد.
لیلا امینی در گفتوگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: با توجه به شکل گیری جریانات همرفتی، وقوع ناپایداریهایی را به صورت رگبار محلی و رعدوبرق و وزش باد شدید لحظهای در ساعات عصر و اوایل شب به ویژه در مناطق غربی و جنوب غربی استان طی ۲۴ ساعت پیش رو انتظار داریم.
وی ادامه داد: همچنین از امروز سه شنبه تا اوایل هفته آینده به سبب مساعد شدن شیب فشاری در نیمه شرقی استان، شرایط باد و گردوخاک در مناطق شرقی، شمالی، مرکزی و جنوبی استان مورد انتظار است که میتواند منجر به کاهش دید و کاهش کیفیت هوا شود.
رئیس مرکز پیشبینی و مخاطرات جوی اداره کل هواشناسی استان اصفهان به صدور هشدار سطح زرد درخصوص مخاطرات وزش باد شدید، توفان و گردوخاک اشاره و خاطرنشان کرد: از بعد از ظهر فردا چهارشنبه ۳۰ خرداد تا پیش از ظهر جمعه یکم تیرماه در مناطق شمال شرق، شرق، مرکز و جنوب استان احتمال وقوع باد شدید و گردوخاک پیش بینی میشود و در نیمه شرق اصفهان احتمال شکلگیری توفان وجود دارد.
به گفته امینی، وزش باد شدید و گردوخاک مناطقی از جمله خورو بیابانک، انارک، چوپانان، برخوار، شهرضا، فرودگاه اصفهان، کوهپایه، کبوترآباد، لنجان، کلانشهر اصفهان، اردستان، ورزنه، مبارکه، نجفآباد، نائین و مهاباد را در بر خواهد گرفت.
وی با بیان اینکه احتمال کاهش کیفیت هوا، کم شدن شعاع دید و اختلال در تردد جادهای به ویژه در محورهای شرقی اصفهان بر اثر گردوخاک وجود دارد، اضافه کرد: به هم وطنان به ویژه گروههای حساس جامعه (سالمندان، افراد دارای بیماریهای تنفسی و قلبی، زنان باردار و کودکان کمتر از پنج سال) توصیه میشود که از حضور در فضای باز طی آخر هفته خودداری کنند.
رئیس مرکز پیشبینی و مخاطرات جوی اداره کل هواشناسی استان اصفهان با اشاره به افزایش یک تا ۲ درجهای بیشینه دما، گفت: بیشینه دمای هوای کلانشهر اصفهان در گرمترین ساعات امروز به ۳۸ درجه سلسیوس بالای صفر و کمینه دمای آن فردا به ۲۲ درجه سلسیوس بالای صفر میرسد.
همچنین خور و بیابانک با بیشینه دمای ۴۲ درجه سلسیوس بالای صفر و بویین میاندشت با کمینه دمای هشت درجه سلسیوس بالای صفر به ترتیب گرمترین و خنکترین نقاط استان خواهند بود.
![آنغوزه طلای ناشناخته شرق اصفهان](https://sedayenaein.ir/wp-content/uploads/2024/06/1721974-300x210.jpg)
به گزارش پایگاه خبری صدای نایین، در حال حاضر ایران به عنوان کشوری چهار فصل دارای بیش از ۸ هزار گونه گیاهی است که رایجترین گونهها در ایران، گیاهان دارویی بوده و تعداد آنها نسبتاً زیاد است.
یکی از گیاهان دارویی پرکاربرد و ارزشمند ایران، گیاه آنغوزه است که سطح رویشگاههای آن در کشور ۱ میلیون هکتار است و ایران بهترین شرایط اقلیمی برای تولید آنغوزه باکیفیت را دارد.
آنغوزه، که با نام علمی Ferula شناخته میشود، گیاهی علفی و چند ساله است که در سالهای اولیه رویش، ساقه قابل رویتی ندارد و برگهای گیاه روی زمین پهن میشوند و در سالهای آخر رشد ساقه نمایان میشود.
گیاه آنغوزه ۶۰۰ نوع کاربرد درمانی و صنعتی دارد و برگ آنغوزه که بوی تندی دارد برای بیماریهای دستگاه گوارشی بسیار کاربرد داشته و ضد نفخ، ضد میکروب و آنتی اکسیدان است.
آبتین میرطالبی، رئیس اداره بهرهبرداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان اصفهان در گفت و گو با خبرنگار فارس در نایین، بیان کرد: در این استان حداقل ۲هزار گونه گیاهی وجود دارد که گیاهان دارویی در سطح تقریبی ۶ میلیون و ۹۰۰ هزار هکتار در مراتع و جنگلهای استان هستند و از حدود ۳۰۰ گونه گیاهان دارویی، ۴۵ گونه مصرف و سالی ۲ هزار تن برداشت میشوند که حدود ۲۰۰ هزار نفر نیز مشغول به کار هستند.
وی افزود: بهرهبرداران رویشگاههای طبیعی استان، اکثراً عشایر، روستاییان و مرتعداران هستند که حدود ۱۳۰ میلیارد تومان در سال بدون ارزش افزوده، این محصولات سر زمین به فروش میرود.
میرطالبی با اشاره به اهمیت توسعه رویشگاههای گیاهان دارویی در مراتع و جنگلها، گفت: در قالب طرحهای مرتعداری، دامداران به حفاظت و کشت گیاهان دارویی مانند بذرپاشی، نشاکاری و کُپهکاری انواع گیاهان مانند کتیرا، باریجه، آویشن، آنغوزه و کرفس کوهی تشویق میشوند تا در کنار اشتغالزایی و درآمدزایی، حفاظت از عرصههای طبیعی نیز محقق شود.
رئیس اداره بهرهبرداری منابع طبیعی و آبخیزداری اصفهان با بیان اینکه در میان گیاهان دارویی طبیعی استان، صمغ کتیرا اهمیت فراوانی دارد، گفت: گیاه گون در سطح یک میلیون هکتار و به صورت انبوه در استان وجود دارد که سالی ۲۰۰ تن در شرایط ترسالی و حدود ۱۰۰ تن در شرایط خشکسالی، صمغ این گیاه برداشت میشود.
سهم ناچیز ایرانیان در مصرف صمغ شیرین آنغوزه
وی ادامه داد: در این استان ۱۰۰ هزار هکتار رویشگاه آنغوزه وجود دارد که برای آن طرح تهیه شده است و بهرهبرداری با توجه به بارندگی انجام میشود.
میرطالبی خاطرنشان کرد: در استان اصفهان میتوانیم سالی ۳۰ تن شیره آنغوزه بهرهبرداری کنیم اما به دلیل کمبود نیروی کار و خشکسالی، سالی ۵ تن برداشت شیره انجام میشود که این محصول به استانهای خراسان جنوبی و شمالی و از آنجا به افغانستان و سپس به هندوستان صادر میشود.
رئیس اداره بهرهبرداری منابع طبیعی و آبخیزداری اصفهان با اشاره به اینکه کشور ایران در زمینه تولید صمغ آنغوزه شیرین در جهان رتبه اول را دارد، بیان کرد: در سال حدود ۲۰۰ تن صمغ این گیاه در کشور تولید میشود که سهم ایرانیان تنها ۵ درصد آن هم به صورت مصرف خوراکی است و ۹۵ درصد دیگر به صورت خام صادر میشود.
وی افزود: کشت این گیاه در کشور شروع شده است اما هنوز کشاورزان برای زراعت آن، اطمینان ندارند و توسعه زراعی آنغوزه رخ نداده است، از طرفی هنوز فرآوری آنغوزه در کشور جایگاهی ندارد و هندیها فقط آن را به صورت خام میخرند.
یکی از بهترین آنغوزههای کشور در نایین وجود دارد
آنغوزه که گیاهی بیابانی و دارای ریشه ضخیم با ساقه قوی است، رشد آن از اوایل بهار شروع و تا اواسط خرداد ماه ادامه دارد و پس از هفت سال گل میدهد، از مشخصات بارز این گیاه دارویی که به آن ارزش اقتصادی بخشیده، شیرابهای است که از آن به دست میآید و دارای خواص ضد انگلی، آرام بخشی، مسکن و ملیّن است و برای درمان صرع نیز کاربرد دارد.
در سال چهارم رشد گیاه، اوایل تابستان در بالای طوقه، تیغزنی انجام و شیرابهای استخراج میشود که بوی ناخوشایندی دارد و در مجاورت هوا تغییر رنگ داده و سفت میشود که ماده اولیه بسیاری از صنایع دارویی و آرایشی است و همچنین در طب سنتی استفادههای فراوانی دارد.
این گیاه در استانهای اصفهان، خراسان، سیستان و بلوچستان، کهکیلویه و بویراحمد، فارس، یزد و کرمان رشد میکند که یکی از رویشگاههای مهم آنغوزه، شهرستان نایین در شرق استان اصفهان است.
نایین به دلیل داشتن وضعیت اقلیمی متنوع از مناطق کوهستانی گرفته تا عرصههای بیابانی، تنوع بسیار خوبی از انواع گونههای گیاهان دارویی، صنعتی و خوراکی دارد.
احسان امامی میبدی، رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان نایین در گفت و گو با خبرنگار فارس اظهار کرد: محدوده حوزه استحفاظی این شهرستان در عرصه منابع طبیعی ۲ میلیون و ۲۵۹ هزار هکتار یعنی حدود یک پنجم استان اصفهان است که زیستگاه وسیع و پربار گیاهان دارویی است و از نظر فراوانی، گیاهان آویشن، آنغوزه و ریواس در نایین، بیش از هر گیاه دیگری رویش دارند.
وی افزود: از نظر کیفیت گیاهان دارویی، یکی از بهترین آنغوزههای کشور در نایین وجود دارد که شیرین بوده و شیره و بذر آن بسیار قیمتی است و مورد توجه بازار سیاه قرار گرفته است.
امامی در خصوص روش بهرهبرداری این گیاه، بیان کرد: در فصل بهار درخواست بهرهبرداری به اداره منابع طبیعی داده میشود و پس از بازدید کارشناسان در صورت شرایط مساعد رویشگاهها، مجوز بهرهبرداری صادر و عقد قرارداد صورت میگیرد.
صنعت آنغوزه؛ ظرفیتی درآمدزا
رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری نایین تصریح کرد: بهرهبرداری این گیاه به صورت قانونی و در قالب شرکت تعاونی و اداره منابع طبیعی صورت میگیرد که اعطای مجوز باعث جلوگیری از زیادهخواهی و همچنین کنترل بهرهبرداری از منابع طبیعی با توجه به شرایط اقلیمی میشود که این مهم در سالهای اخیر باعث کاهش برداشتهای غیر مجاز در سطح عرصههای مرتعی شهرستان گردیده است.
وی با بیان اینکه در هر هکتار سطح رویش آنغوزه، حدود ۲۰ هزار بوته وجود دارد، گفت: هر بوته این گیاه، ۲۰ تا ۵۰ گرم صمغ دارد که اگر نصف بوتهها هم سبز نشوند تقریباً در هر هکتار ۲۰۰ تا ۵۰۰ کیلوگرم صمغ به دست میآید که از قرار کیلویی ۱۰ میلیون تومان، ۲ تا ۵ ملیارد تومان درآمد دارد.
امامی تصریح کرد: همچنین تحقیقات نشان داده است در صورت آبیاری ۲ بار درماه یعنی از نیمه بهمن تا اردیبهشت، از هر بوته ۸۰ گرم صمغ به دست میآید که این یعنی درآمد خیلی بیشتری حاصل میشود.
گسترش آنغوزه نایین، نیازمند توجه ویژه مسؤولان است
با توجه به اینکه آنغوزه نایین از کیفیت خوبی برخوردار است و صمغ آن ارزش بالایی دارد، احیا و گسترش رویشگاههای آن میتواند علاوه بر ایجاد یک منبع درآمد پایدار برای بومیها، کمک موثری در توسعه اقتصادی کشور باشد.
کشور هندوستان یکی از طرفداران آنغوزه ایران است که با فرآوری صحیح این گیاه دارویی و کاربرد آن در صنعت داروسازی ارزش اقتصادی آن را تا چندین برابر افزایش داده و با ارسال فرآوردههای آن به کشورهای اروپایی ارزآوری بسیار زیادی نصیب خود کرده است که وجود دلالان، صادرات فله و خام آنغوزه و عدم آشنایی مردم ایران با بازاریابی اصولی این محصول، کشور ما را از این ارزآوری بینصیب کرده است.
در این میان، غفلت از آنغوزههای مرغوب کشور و تنها توجه به مناطق محدود مانند خراسان جنوبی، باعث شده است که آنغوزه شیرین نایین نیز همچنان ناشناخته بماند و زمینههای لازم برای احیا و گسترش آن فراهم نشود و آن درآمد پایدار و ارزآوری لازم برای مردم بومی این منطقه اتفاق نیفتد که این امر نیازمند توجه ویژه مسؤولان استانی است.
به کارگیری دانش بومی و نیروی انسانی جوامع محلی در زمینه احیا و توسعه رویشگاهها و توسعه صنایع تبدیلی با توجه به موقعیت جغرافیایی رویشگاهها میتواند گام مؤثری در احیای آنغوزه نایین باشد.
گفتنی است که در سال گذشته دوره آموزشی برای معرفی گونه آنغوزه از طرف اداره منابع طبیعی نایین برگزار شده است که به دنبال آن ۳۵۰۰ نشاء آنغوزه تهیه شده و توسط کشاورزان و مرتعداران کشت شده است که در مناطقی که ۴ نوبت آبیاری داشته سبز شده و مناطق بدون رسیدگی موفقیتآمیز نبوده است.
باید طرح جایگزین کردن گیاهان دارویی در روستاها اجرا شود
آقای اشکستانی از اهالی روستای اشکستان نایین از سال ۹۳ کاشت و توسعه گیاهان دارویی در زمینهای زراعی روستاهای نایین را شروع کرده است و هم اکنون مشغول کشت آزمایشی آنغوزه در روستای مادری خود است.
اصغر اشکستانی، کشاورز نایینی در گفت و گو با خبرنگار فارس بیان کرد: با توجه به اینکه آنغوزه یک گیاه مرتعی بوده و با بذر تکثیر میشود و در سالهای اخیر به دلیل کاهش بارندگی در عرصههای بیابانی شهرستان رشد چندانی نداشته است، تصمیم به کاشت این گیاه در زمینهای زراعی روستا نمودم.
وی با اشاره به اینکه سال گذشته نشاء دو ساله آنغوزه را در سطح ۲۰۰ متر کاشته است، افزود: تاکنون آنغوزه در زمین روستا رشد مطلوبی داشته است که در سال چهارم یا پنجم برداشت خواهد شد و امیدوارم نتیجه رضایتبخشی داشته باشد.
اشکستانی تصریح کرد: امروزه چون امکان توسعه سطح بعضی از محصولات زراعی در روستاهای نایین وجود ندارد و همچنین کار عملیاتی و هزینهبر زیادی داشته و ورود ماشین آلات کشاورزی نیز ممکن نیست، باید طرح جایگزین کردن گیاهان دارویی به صورت گسترده اجرایی شود.
درخواست اعتبارات کردم اما هنوز حمایت نشدم
این کشاورز نایینی با اشاره به اینکه قصد دارد سطح کشت آنغوزه را افزایش دهد، گفت: علت انتخاب من این بود که آبیاری آنغوزه از آذر تا فروردین ماه یعنی زمانی که بحران آب در روستای ما وجود ندارد، انجام میشود و همچنین این گیاه به سرما مقاوم بوده و علاوه بر نداشتن آفت، خودش آفتکش درختان دیگر نیز است.
وی با تأکید بر اینکه آنغوزه در تابستان نباید آب بخورد و اگر نزدیک استخر و باغات و زیر سایه باشد آسیب میبیند، بیان کرد: چالش اصلی من برای گسترش آنغوزه انتقال آب با لوله به زمینهای روستا است تا آب در مسیر از بین نرود که برای این کار درخواست اعتبارات کردم اما هنوز حمایت نشدم.
آقای اشکستانی با شروع کشت گیاهان دارویی به زادگاه خود برگشته و این یعنی گسترش گونههای گیاهی علاوه بر تأمین منافع اقتصادی کشور منجر به مهاجرت معکوس و رونق روستاها نیز میشود که تحقق این امر نیازمند این است که مسؤولان شهرستان نایین موضوع توسعه گیاهان دارویی را در برنامه اصلی خود قرار داده و با تخصیص اعتبارات لازم از سرمایهگذاران این بخش حمایت کنند.
قاچاق آنغوزه در سایه بیتوجهی مسؤولان
با آقای عشینی یکی از مرتعداران شهر انارک که کشت آنغوزه را با مشارکت پیمانکار به صورت طرح تلفیقی از سال ۹۸ آغاز کرده است، نیز به گفتوگو نشستیم؛ ابوالفضل عشینی در گفت و گو با خبرنگار فارس بیان کرد: ایراد بزرگ در بهرهبرداری آنغوزه منطقه این است که مجوز بهرهبرداری دیر صادر میشود و زمان مناسب برداشت از دست رفته و حاصلی به دست نمیآید.
وی ادامه داد: نگهداری از عرصه و برداشت محصول هزینه فراوانی دارد و این در حالی است که مرتعدار از عرصه حفاظت و از بهرهبرداری غیرمجاز و قاچاق محصول جلوگیری میکند.
عشینی تصریح کرد: برخی افراد به بهانههای مختلف در عرصه حضور پیدا کرده و اقدام به قاچاق صمغ آنغوزه میکنند که در سال گذشته بار غیرمجاز آنغوزه در پاسگاه چوپانان متوقف و به ما برگردانده شد.
پسرم این کار را رها کرده است
شهرستان خوروبیابانک با ۱۷هزار و ۵۷۰ هکتار از مهمترین رویشگاه این گیاه در استان اصفهان است، آقای ثقفی از اهالی روستای خُنج این شهرستان یکی از مرتعداران منطقه بوده که ۴۰ سال پیش مطالعه و تحقیق در خصوص کاشت گیاهان دارویی را آغاز کرده است و اکنون در ۶۴ سالگی با کولهباری از تجربه، به سالهای به بار نشستن زحماتش رسیده است و حرفهای زیادی برای گفتن دارد.
جلال ثقفی، کشاورز خوروبیابانک در گفت و گو با خبرنگار فارس اظهار کرد: طبیعی است که در اقلیم خشک و بیابانی خوروبیابانک به دلیل کمبود باران و منابع آبی راهی جز رفتن به سمت تولید گیاهان دارویی نداشتم چرا که گیاهان دارویی نیاز آبی کم داشته و برای تولید به گرمای فراوان نیاز دارند که خور در این زمینه بسیار مستعد است.
وی افزود: در ۱۳ هکتار زمین گیاهان آنغوزه، وَشا، زیره سیاه و قدومه شیرازی را کشت کردهام و بعد از آزمون و خطای زیاد سال گذشته روش برداشت صحیح آنغوزه را یاد گرفته و توانستم مقدار ۱ کیلو صمغ برداشت کنم.
ثقفی با اشاره به اینکه پسرش به دلیل بیتوجهی به جایگاه تولیدکننده در شهرستان، این کار را رها کرده است، بیان کرد: تنها نگرانی و دغدغه من این است که با بسته شدن پرونده عمرم این تجربه من به خاک سپرده شود چرا که تاکنون اقدامی برای ترویج این کار صورت نگرفته است و همچنین شرایط اقتصادی به سمتی رفته که کسی حاضر نیست کارهای پرزحمت انجام دهد.
وقتی درخواست وام دارم بهانههای مختلف میآورند
این مرتعدار خوروبیابانکی ادامه داد: شهرستان اگر بخواهد به بقای خودش از نظر جمعیتی ادامه دهد، ناگزیر است که به سمت کشت آنغوزه برود به دلیل اینکه بارندگی بسیار محدود، کشت محصولات دیگر را غیر ممکن کرده است اما آنغوزه یک مرحله آبیاری نیاز دارد و حتی اگر این یک مرتبه هم اتفاق نیفتد حیات این بوته برای سالهای بعد تا دریافت رطوبت حفظ میشود.
ثقفی با بیان اینکه هرچقدر بخواهید لوح تقدیر به من دادهاند اما وقتی درخواست وام دارم بهانههای مختلف میآورند، گفت: مسؤولان باید پای کار بیایند پول خرج کرده و حمایت کنند و راهکار را نشان مردم بدهند اما هنوز غافل هستند تا زمانی که دیگر فرصت از دست برود و نشود کاری کرد.
طرح زراعت آنغوزه برای حفظ طلای سفید ایران
آقای ثقفی جلوگیری از تخریب رویشگاههای اصلی گیاه، تولید بذر جهت گسترش رویشگاهها در مراتع مستعد، اقتصادی کردن زراعت برای کشاورزان در روستاهای دارای پتانسیل و ایجاد اشتغال پایدار و جلوگیری از مهاجرت روستاییان را اهداف طرح توجیهی خود عنوان کرد.
این کشاورز خوروبیابانکی ادامه داد: آنغوزه قابلیت کشت تلفیقی نیز دارد یعنی میتوان آن را با زیره سیاه که گیاهی پایا است و یا با قدومه شیرازی که گیاهی یک ساله است به صورت تلفیقی کشت نمود و از هر دو کشت، سود قابل توجهی به دست آورد.
وی گفت: تنوع برداشت از یک کشت، از دیگر ویژگیهای خوب آنغوزه است که چهار محصول متفاوت برگ، شیرابه، آنغوزه و بذر را میتوانیم از این گیاه برداشت و در زمینههای درمانی و بهداشتی مصرف کنیم.
ثقفی تاکید کرد: با مقدار آب معین و لازم برای کشت یک هکتار گندم میتوانیم ده هکتار آنغوزه کشت کنیم که بعد از سال هفتم، همه ساله میتوان تا ۶۰۰ کیلو از هر هکتار آنغوزه برداشت نمود که در مقیاس ده هکتار، ۶ تن آنغوزه برداشت میشود.
مرتعدار خنجی تصریح کرد: این مقدار آنغوزه از نظر وزنی دوبرابر سه تن گندمی است که میتوانستیم تولید کنیم و از نظر ارزش ریالی در مقایسه با گندم حداقل هر کیلو آنغوزه ۵۰ برابر گندم است یعنی اگر این طرح خوب مدیریت شود درآمد صد برابری نسبت به کشت قبل، دور از واقعیت نیست.
آقای ثقفی از طریق وبلاگنویسی و مشاورههای تلفنی و حضوری تجربه خود را به سراسر کشور و حتی خارج از کشور منتقل کرده است و با اینکه در تمام این سالها بارها زمین خورده اما با پشتکار بیشتر بلند شده و در این مسیر خسته نشده است ولی آنطور که شایسته باشد این خلاقیت و نوآوری در شهرستان خوروبیابانک حمایت و توسعه داده نشده است که به توجه ویژه مسؤولان شهرستانی و استانی نیاز دارد.
غفلت از بازار هزار میلیاردی آنغوزه
طبق آمار، تنها کمتر از نیم درصد تجارت جهانی گیاهان دارویی در اختیار ایران است و فرصتهای موجود در این حوزه با وجود توصیههای فراوانی که به اقتصاد مقاومتی و فاصله گرفتن از اقتصاد نفتی میشود، مورد استفاده و توجه کشاورزان، مسؤولان و سایر مردم قرار نمیگیرند.
از آنجایی که خامفروشی یکی از مشکلات اصلی در عرصه صادرات گیاهان دارویی است لذا گیاه شفادهنده آنغوزه نیازمند نسخه شفابخش است چرا که کشورهایی نظیر هندوستان که آنغوزه ایران به آن صادر میشود با اندکی فرآوری، ارزش افزودهای بیش از ۵۰ برابر قیمت خرید دارند و سود بسیار زیادی از آن میبرند.
براساس نظر کارشناسان گیاهان دارویی با فرآوری، میتوان ارزش اقتصادی چند برابری را از این محصول، تقریباً معادل ۷۰ هزار بشکه نفت داشته باشیم اما تاکنون هیچگونه طرحی برای فرآوری این محصول در استان ارائه نشده است و انتظار میرود مسؤولان با پژوهشهای علمی، خواص گوناگون آن را استخراج و برای فرآوری این محصول چارهاندیشی کنند.