رمز و راز کشف «اعداد باینری» علوم کامپیوتر در یک مستند

مستند «از بعلبک تا اصفهان» ساخته مریم طالبی روایت از زندگی شیخ بهایی است؛ دانشمندی که کشفیات او در حوزه ریاضی و فیزیک بی‌نظیر است.

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، مستند «از بعلبک تا اصفهان» ساخته مریم طالبی در هشتمین جشنواره تلویزیونی مستند حضور دارد و از شبکه مستند سیما پخش شد.

طالبی درباره سوژه مستند خود گفت: این مستند، روایتی متفاوت از زندگی‌نامه شیخ بهایی است و زمانه این دانشمند و فقیه قرن 9 و 10 هجری را به تصویر کشیده است. شیخ بهایی در زمان صفویه زیست می‌کرده و به دلیل سخت‌گیری‌های حکومت عثمانی در بعلبک لبنان (جنوب لبنان)، خانواده او مجبور به مهاجرت به ایران می‌شوند؛ از آنجا که پدر او یکی از دانشمندان مشهور آن زمان بوده، حکومت صفویه نیز از حضور آنها در ایران استقبال می‌کند.

وی اضافه کرد: پس از این اتفاقات، شیخ بهایی به همراه خانواده‌اش در قزوین که پایتخت صفویان بوده، ساکن می‌شوند، اما بنابر پیشنهاد شاه طهماسب، پدر شیخ بهایی به عنوان شیخ‌الاسلام هرات انتخاب می‌شود و به آنجا می‌روند.

او با اشاره به اینکه نخستین استاد شیخ بهایی، پدر او بوده است، گفت: اولین استاد شیخ بهایی پدرش است اما اساتید دیگری هم در رشته‌های مختلف داشته است.

کارگردان مستند «از بعلبک تا اصفهان» درباره شیوه روایی تولید این مستند گفت: این فیلم بازسازی است و مصاحبه هم دارد؛ بیش از آنکه به روایت زندگینامه شیخ بهایی فکر کنیم، سعی کردیم دست به یک روایت اکتشافی بزنیم؛ بدین معنی که در بین آثار او جستجو کردیم و بسیاری از یافته‌های علمی ارزشمند شیخ بهایی که کمتر از آنها صحبت شده را به نمایش گذاشتیم. مخاطب با دیدن این فیلم به خوبی متوجه می‌شود که چه اعجوبه‌ای در آن دوران زندگی می‌کرده است و تا چه اندازه از زمان خودش جلوتر بوده است.

طالبی خاطرنشان کرد: قبلا مستند زندگی‌نامه‌ای ساخته بودم و این بار به سفارش پرس‌تی‌وی که می‌خواست روی بزرگان کار کند، این مستند ساخته شد. رویکرد اصلی این مستند نمایش بزرگانی بود که تمدن نوین اسلامی را شکل داده بودند و شیخ بهایی یکی از معروف‌ترین دانشمندان این دوران است.

این مستندساز درباره روند پژوهش مستند خود گفت: پژوهش بسیار سختی داشتیم و از آنجا که شیخ بهایی جامع علوم و فنون بود، باید کسی پژوهش می‌کرد که در همه این زمینه‌ها تحقیق کند و سپس تحقیقاتش را تبدیل به فیلمنامه بکند. به همین دلیل خودم تمام پژوهش این مستند را انجام دادم. در مرحله اول به کتابخانه آستان قدس رضوی رفتم که بخش مهمی از کتابخانه شیخ بهایی به آن اهدا شده است. نزدیک به یک هفته به صورت شبانه‌روز در آنجا بودم و بخش مهمی از اطلاعات اولیه را پیدا کردم. سپس در مرحله بعدی سراغ کارشناسان رفتیم و تلاش کردیم به صورت اکتشافی به بخش مهمی از دستاوردهای علمی شیخ بهایی بپردازیم.

وی ادامه داد: جالب است بدانید که شیخ بهایی پژوهش‌ها و نظریه‌های جالبی درباره جاذبه داشته و در یکی از کتاب‌های خود به اعداد باینری که مبنای کامپیوترهای امروزی است، نیز پرداخته است.

عوامل تولید این مستند عبارتند از:

تهیه‌کننده: امین الهی، کارگردان: مریم طالبی انارکی، تصویربردار: مهراد امین کاظمی و صدابردار: مجید یادگاری

۰۶ آبان ۱۴۰۳ - ۰۸:۴۵