اقتدار با موشک یا پوشک؟!

خرید هم یک تفریح و هم فرصتی برای جمع‌آوری اطلاعات از بازار و اقتصاد خرد کشور است. بازارگردی یکی از روش‌های بازاریابی و تحقیقات بازار است که تحلیل‌های اقتصادی و مدیریتی را به واقعیت نزدیکی می‌کند.
به فروشگاهی برای خرید لباس‌زیر مراجعه کردم؛ انواع لباس‌های زیر از مارک‌های مختلف داخلی و خارجی را در اختیار داشت اما به من یک مارک ترک را پیشنهاد کرد. طبق معمول گفتم لطفاً مارک‌های داخلی را پیشنهاد بدهید و با لبخند ادامه دادم آخه دیگه شورت و زیرپوش هم باید خارجی خرید کرد؟!
فروشنده گفت: من هم خوشحال می‌شوم جنس ایرانی بفروشم اما نمی‌خواهم شما برای اولین و آخرین بار از من خرید کنید! گفتم چطور مگه؟ نمونه جنس ایرانی را آورد و گفت طرح و کیفیت پارچه این مارک ایرانی و ترک را خودتان مقایسه کنید و اختلاف قیمت هم مدنظر قرار دهید اگر بازهم صلاح دانستید من حرفی ندارم جنس ایرانی ببرید.
مقایسه خیلی ساده بود: پارچه نخی، دوخت زیبا و شکیل، طراحی و برش‌های متقارن و سایزبندی مناسب مارک ترک اصلاً قابل قیاس با مارک ایرانی نبود و باوجود همه این برتری‌ها فقط دو هزار تومان جنس ایرانی ارزان‌تر به فروش می‌رسید. به فروشنده گفتم یعنی تولید این شورت و زیرپوش هم از عهده ایران خارج است؟ با پوزخند جواب داد بله آقا ما در ایران فقط قادر به تولید موشک و انرژی هسته‌ای هستیم!
بدجور حرف فروشنده من را در فکر فرو برد و چقدر راحت اقتصاد خرد این مملکت را به سیاست کلان آن گره زد!

به بازار پوشاک سرک می‌کشم شما نیز فراوان در این بازار مکاره قدم زده‌ و در حیرت قیمت‌ها فقط عبور کرده‌اید. از پوشک کودکان گرفته تا لباس مجلسی زنان و کت‌وشلوارهای مردانه، بازار در تسخیر برندهای ترک و چین است و سهم تولیدکننده داخلی از این بازار گسترده شاید کمتر از 20 درصد در انواع محصولات نساجی باشد.
صنعت نساجی به دلیل ایجاد صنایع جانبی و زنجیره تکمیل همانند مدلینگ، ریسندگی و بافندگی، مواد اولیه، انواع پوست و پشم دام از یک‌سو و از طرف دیگر گستردگی شبکه توزیع و فروش، یکی از صنایع دارای اولویت برای ایجاد اشتغال به شمار می‌رود. ایران روزگاری در این صنعت حرف‌های زیادی برای گفتن داشت و آثار تاریخی کارخانه‌های نساجی آن هنوز هم در شهرهای اصفهان و تهران موجود است.
اکنون برای پوشک کودکان که یکی از پرمصرف‌ترین محصولات نساجی به شمار می‌رود نیازمند بهره‌گیری از برندهای خارجی هستیم.تولید پوشک بچه نیاز به چه فناوری پیشرفته‌تری از موشک‌های نظامی دارد که قادر به ایجاد واحدهای تولیدی بومی با برندهای ایرانی نیستیم؟ از آن فاجعه بارتر چرا بزرگ‌ترین تولیدکننده پلی اکریل در خاورمیانه یعنی کارخانه پلی اکریل اصفهان باوجود نیاز داخلی و خارجی باید تعطیل شود؟

 شیعه هستیم و هر بار طرحی را برای حجاب و عفاف زنان سرزمینمان به اجرا درمی‌آوریم و دخترانمان را معذب می‌کنیم اما همچنان چادر مشکی را بیگانگان(ژاپن، چین، اندونزی) برای ما تولید می‌کنند! چرا باید تنها یک تولیدکننده کوچک در چهارمحال و بختیاری چادر مشکی تولید کند و چرا بعد از یک دهه همچنان سهمی از بازار نداشته باشد در حالی که ایران بزرگ‌ترین مصرف‌کننده چادر مشکی در دنیاست.
همیشه چالش اصلی برای تولید، وجود بازار مصرف است و در ایران صنعت پوشاک به دلیل گستردگی بازار و میزان مصرف داخلی با این چالش مواجه نیست اما بازهم در تولید بسیار ضعیف هستیم.
چه ساده موشک‌های پیشرفته خود را به آن‌سوی مرزها پرتاب کردیم و چه خوب همگی مسئولان از آن به‌افتخار یاد کردند و چه ذلت‌بار باید پوشک بچه، چادر مشکی، پیراهن، شورت و زیرپوش و ... از آن‌سوی مرزها وارد کنیم.
نظامی اقتصاد خوانده‌ای که وی را مدیری استراتژیست می‌شناختم چندی پیش جمله‌ای را به زبان آورد که بیشتر باور کردم که یک نظامی باید همیشه در لباس نظامی‌گری باقی بماند و پای به عرصه سیاست و اقتصاد نگذارد.
بااین بزرگوار اعلام کرد:" سپاه مشکل اقتدار را حل کرده اما دولت مشکل اقتصاد را حل نکرده است" بعضی جمله‌ها ظاهری زیبا و فریبنده دارند اما با اندکی تأمل به فاجعه طرز فکر و دیدگاه مملکت‌داری در ایران  می‌رسیم. چند سؤال از این نظامی اقتصاد خوانده دارم: نخست آیا سپاه و دولت دو نهاد جدا از یکدیگر هستند و اگر هستند چرا؟ مگر در یک نظام و در راستای یک هدف برای خدمت به مردم تشکیل نشده‌اند؟
دوم اقتدار موشکی یا نظامی واقعاً عامل بازدارندگی است؟ موشک‌ها و تجهیزات نظامی ما هرچقدر هم پیشرفته آیا آمریکا، اسرائیل، روسیه، چین، ترکیه، انگلستان و آلمان و سایر کشورهای تولیدکننده تسلیحات نظامی در جنگ مستقیم یا نیابتی مقابله‌به‌مثل نخواهند کرد؟
ژاپن، کره جنوبی و بسیاری از کشورهای اروپایی، ساختار نظامی خاصی در اختیار ندارند اما به دلیل توسعه اقتصادی و فرهنگی از جایگاه درخور توجهی در دنیا برخوردار هستند.پرسش اساسی این است که ما امنیت را برای چه می‌خواهیم؟ آیا فقط نبود جنگ کافی است یا رشد سرمایه‌گذاری، رفاه و آسایش مردم، اشتغال جوانان و کاهش جرم و بزهکاری باید نتیجه ایجاد امنیت باشد؟

مشکل اقتصاد را باید کل نظام برطرف کند نه اینکه نهادی به نهاد دیگر پاس دهد و دیگری را مقصر جلوه دهد. مشکل اقتصاد را با رفع موانع تولید در کنار رفع موانع فرهنگی و فکری حاکمان و مردم می‌توان حل کرد نه با دعوا پشت تریبون‌ و رسانه‌ها. مشکل اقتصاد را باید با ایجاد امنیت فکری و روانی برای سرمایه‌گذاران و کارآفرینان داخلی و خارجی برطرف ساخت.
از قیمت تمام‌شده موشک‌های ساخت ایران اطلاع دقیقی ندارم اما اطلاعات پراکنده و غیررسمی نشان می‌دهد قیمت هر موشک دور برد یک تا سه میلیارد تومان است. با بودجه موشک‌هایی که در شهرهای موشکی کشور ذخیره شده است قادر به تولید و صادرات چند میلیارد دلار پوشاک می‌توانستیم باشیم؟
ساخت موشک همراه  با تولید پوشک و پوشاک (کالای ایرانی) می‌تواند از یک‌سو عامل بازدارندگی و از سوی دیگر عامل صادرات دانش، فرهنگ، هنر و اقتصاد این کشور به تمام دنیا باشد تا کالای ایرانی را نماد اقتدار ایران بشناسند نه موشک‌هایش را. همه‌چیز از روش فکری و تعریف ما از امنیت و اقتدار ناشی می‌شود؛ واقعاً تا کی و کجا می‌توان جنگید؟
(سینا ایرانپور انارکی / جمعه ۹ تیر ۱۳۹۶)